-

Rouw en verwerken van verlies en klassieke homeopathie

Introductie

Iedereen ervaart wel eens een verlies, hetzij door overlijden, relatiebreuk, grote zakelijke/financiële tegenslagen of andere oorzaken. Kortom het weg vallen van een persoon of bepaalde situatie kan verdriet en spanningen veroorzaken. In dit artikel wordt daarom met rouw niet alleen verdriet tijdens het verwerken van een overlijden bedoeld, maar ook door andere oorzaken.

De mens bezit allerlei mechanismen om met verdriet en rouw om te gaan en zich te kunnen aanpassen aan de nieuwe situatie. Verdriet en het verwerken van verlies is iets dat bij het leven hoort en de mens is daar over het algemeen goed op ingericht om dit te kunnen verwerken. Bij sommige mensen lukt het echter niet om het verlies te verwerken en ze blijven als het ware vastzitten in hun verdriet met alle gevolgen van dien.

Stress

Stress kan voor veel mensen iets anders zijn. Het kan een verhuizing zijn, grote verantwoording, ingrijpende veranderingen, etc. In dat opzicht valt het verwerken van verdriet over het verlies van iemand zeker ook onder de noemer stress. Ieder mens heeft zijn eigen manier om stress te verwerken en erop te reageren. Hetgeen stress veroorzaakt noemt men vaak een stressor. Hoe men om gaat met stress hangt af van een aantal factoren:

  • Intensiteit van de stress - De intensiteit van hetgeen dat stress veroorzaakt is belangrijk. Dat hoeft niet alleen de mate van stress te zijn van een stressfactor maar ook de som van verschillende problemen die tegelijk of kort naar elkaar optreden. Bijvoorbeeld: het overlijden van een huisdier waar men nauwelijks een band mee heeft zal minder stress opleveren dan het overlijden van iemand waar men een zeer hechte band mee heeft. Of iemand die in korte tijd heel veel verschillende problemen moet oplossen heeft meer stress dan iemand waarbij na één probleem een probleemloze periode volgt.
  • Individuele zwakke punten - De intensiteit en aard van hetgeen de stress veroorzaakt is sterk bepalend voor de mate van stress die men ervaart. Hierbij speelt de individuele gevoeligheid ook een rol. Bijvoorbeeld: iemand waarvoor carrière zeer belangrijk is, zal meer stress ervaren als een bepaalde gewenste functie aan hem of haar voorbij gaat dan iemand die weinig geeft om carrière maken. Dit heeft sterk te maken met de mate van betrokkenheid en relevantie voor de betreffende persoon.
  • Manier om met stress om te gaan - De manier (mentaal, emotioneel en fysiek) om met stress om te gaan kan per persoon verschillen. De een is een binnenvetter (introvert) en de ander is praktisch van aard en probeert het probleem op een praktische manier aan te pakken. Zo zijn er gezonde manieren om met stress om te gaan en ongezonde manier (bijvoorbeeld gaan drinken of drugs gebruiken om de klap te verzachten) om met stress om te gaan. Men noemt dit ook wel ‘Coping’. Er zijn verschillende factoren die bij ‘coping’ een rol spelen:
    • Robuustheid - Mensen die robuust zijn ervaren een bepaalde mate van verplichting naar zichzelf en anderen (waardoor ze meer gemotiveerd zijn om het probleem aan te pakken), zijn ervan overtuigd dat ze een grote mate van controle kunnen uitoefenen en kunnen goed met veranderingen om gaan (veranderingen worden niet per se als slecht ervaren).
    • Verklaren - De manier waarop men verklaart waardoor of hoe bepaalde dingen in het leven lopen, kan een rol spelen bij het verwerken van stress. Het maakt niet uit op basis waarvan men de verklaringen en uitleg over de ontwikkelingen baseert (bijvoorbeeld filosofisch, religieus, materieel, etc.). Mensen die over het algemeen een positieve manier hebben om dingen te verklaren kunnen beter met stress om gaan.
    • Afleiding - Afleiding kan een goede manier zijn om de stress (tijdelijk) te reduceren. Dit is het geval met lichamelijke klachten (zoals pijn en misselijkheid) maar ook met het verwerken van verdriet en stress. In staat zijn om op de juiste momenten en in de juiste proporties afleiding te vinden kan helpen om met stress om te gaan.
    • Sociale steun - Met sociale steun wordt bedoeld hoeveel steun men kan hebben door anderen uit de nabije omgeving zoals partner, familie en vrienden. Niet alleen moet die steun voorradig zijn maar men moet ook in staat zijn om deze te kunnen accepteren en gebruiken. Sociale steun kan bestaan uit bemoedigende woorden, troost, afleiding, goed advies, praktische hulp, etc. Sociale steun in praktische vorm moet niet onderschat worden omdat het mogelijk is om kleinere stress uit handen te nemen (bijv. niet meer druk maken over boodschappen, huishouden, etc.).
    • Humor - Humor en een optimistische kijk op de zaken kan een bijzonder goede rol spelen bij het verwerken van stress. Het is gebleken dat mensen die veel oprecht kunnen lachen gemiddeld sneller genezen en betere kansen hebben dan mensen die pessimistisch en somber zijn. Lachen heeft een positief effect op het lichaam (meer zuurstof in het bloed, lagere hartslag, meer ontspannen spieren en minder pijn).
  • Capaciteit om met stress om te gaan - Afhankelijk van de manier met stress om te gaan is er bij elke mens ook een bepaalde capaciteit om met stress en bepaalde stressoren om te gaan. Men zou dit kunnen voorstellen als een bepaalde grens tot hoever men nog redelijk goed met de stress om kan gaan. Bij de ene persoon is de capaciteit niet zo groot en die kan een kleine hoeveelheid stress al niet aan terwijl een ander meer capaciteit heeft en ook meer stress aan kan voordat de grens bereikt is.

Bovenstaande factoren overlappen elkaar soms en moet men zien in combinatie met elkaar. De ene factor is vaak ook van invloed op andere factoren. Wat uiteindelijk belangrijk is, is de optelsom van bovenstaande factoren: hoeveel van welke stress heeft men moeten doorstaan en hoe verwerkt men dit?

Rouw en verliesverwerking

Rouwverwerking is een speciale vorm van omgaan met stress. Rouw is eigenlijk het verwerken van een verlies, dit heeft meestal betrekking op mensen (overlijden en relatiebreuk) maar kan ook betrekking hebben op ander verlies. De psychologe Elisabeth Kübler-Ross beschreef 5 stadia die men doorloopt bij het rouwen. Deze stadia zijn niet alleen van toepassing op het verwerken van iemands overlijden maar in feite ook op alle vormen van groot verlies:

  • Ontkenning - Ontkenning is een belangrijke manier om de waarheid en het definitieve van het verlies langzaam en gedoseerd tot zich te laten komen. Door in eerste instantie het verlies te ontkennen dat het verlies plaats vindt. Deze ontkenning kan op een subtiele manier plaats vinden, bijvoorbeeld door het zien of voelen van iemand die overleden is, rekening houden met iemand die overleden is, etc.
  • Protest - Men gaat zich in deze fase verzetten tegen het onvermijdelijke: er ontstaat verdriet, woede, hallucinaties, verwijten en schuldgevoel.
  • Onderhandelen - In deze fase wil men actief iets gaan doen in de vorm van doelen stellen en beloftes maken. Men kan dan denken aan beloftes doen aan de overledenen, zichzelf voornemen dingen te veranderen, een andere levenswijze aanmeten, proberen contact te maken met diegene die men verloren heeft, compromis voorstellen (bij een relatiebreuk), etc. Het kan zijn dat men deze zaken niet actief uitvoert maar er wel vaak aan denkt.
  • Depressie - Als blijkt dat het onderhandelen geen zin heeft omdat de persoon daarmee niet terug komt raakt men in een depressie. Men wordt apathisch, lusteloos en heeft geen zin meer in sociaal contact. In deze fase is de kans groot dat men in een isolement raakt.
  • Aanvaarding - Uiteindelijk zal men accepteren dat het verlies een feit is en dat men er niets meer aan kan doen. Men accepteert de waarheid en richt het leven in zonder de geliefde persoon.

Er is ook een andere benadering van rouwverwerking namelijk niet in fasen maar in bepaalde ‘taken’ die men moet volbrengen. Indien men in staat is om de taken te volbrengen kan men het verdriet goed verwerken. Deze taken zijn niet zozeer een opeenvolging van fasen maar een aantal voorwaarden waaraan men moet voldoen om het verdriet goed te verwerken (de eerste 3 taken zijn op alle vormen van verlies van toepassing, de laatste taak vooral bij overlijden:

  • Verlies aanvaarden - Men moet het verlies volledig aanvaarden en accepteren en niet ontkennen. Hoe langer men ontkent, hoe moeilijker het wordt om het verdriet te verwerken.
  • Voelen van de pijn - Hiermee wordt bedoeld dat men de gevoelens (bijvoorbeeld woede, schuld, verdriet) niet moet ontkennen en wegdrukken maar dat men de gevoelens die opkomen als gevolg van het verlies moet voelen zoals ze zijn. Dat wil niet zeggen dat bepaalde emoties gevoeld moeten worden of per se geuit moeten worden.
  • Aanpassen aan de nieuwe situatie - Door het verlies ontstaat een nieuwe situatie waaraan men zich moet aanpassen. Er verandert vaak iets in functie en praktische omstandigheden waar men op een constructieve manier mee om moet leren te gaan. Aanpassingsvermogen is hierbij zeer belangrijk.
  • De overledene een plek geven - Bij overlijden adviseert men tegenwoordig niet meer om verder te gaan zonder de overledenen. Men hoeft de band niet meer door te snijden. Wel moet men de overledene een plekje geven in het leven na het overlijden op een manier dat het dagelijks functioneren en sociale contacten niet in de weg staat.

Problemen bij verwerking van verlies

Ieder mens heeft problemen bij het verwerken van groot verlies en daar is in principe ook niets mis mee. Echter sommige mensen kunnen zich niet over het verlies heen zetten en blijven als het ware steken in een bepaalde fase of kunnen een bepaalde taak niet volbrengen (zie hierboven). Men blijft dan verdriet voelen, kan zich niet aan passen aan de nieuwe situatie of blijft in een depressie zitten.

De verwerking van rouw en stress is een individuele bezigheid die moeilijk te verdelen is in goed en fout. Er is geen vaste tijdslimiet bepaald voor het doorlopen van de verschillende fasen of het verwerken van de verschillende taken. Vandaar dat het moeilijk is om een duidelijke grens te trekken bij wat goed en fout is, pathologisch of normaal. Het zal duidelijk zijn dat intens verdriet om een verlies enkele dagen of weken na het verlies heel normaal is terwijl het niet klopt als dat verdriet nog net zo intens is 10 jaar na het verlies. Ergens ligt de grens tussen natuurlijke rouw en onnatuurlijke rouw.

Dat men het verlies niet kan verwerken kan zich uiten doordat bepaalde emoties aanwezig blijven en een grotere rol gaan spelen. Deze emoties kunnen onder andere zijn: verdriet, woede, bitterheid, gebrek aan levenslust, depressie en angst.

Het niet verwerken van een verlies kan een grote invloed hebben op iemands leven:

  • Kwaliteit van leven - Het leven na het verlies kan een stuk slechter zijn omdat de persoon in het verdriet blijft hangen. Omdat men niet echt verder kan gaan zullen ook de leuke dingen van het leven een stuk minder zijn of misschien volledig afwezig.
  • Fysieke klachten - Stress heeft een behoorlijk effect op het lichaam. Normaliter kan het lichaam een kort periode van grote stress aan en herstelt het zich daarna. Als men lange tijd onder veel stress staat (omdat men het verlies niet kan verwerken) dan ondermijnt dit het immuunsysteem waardoor allerlei klachten kunnen ontstaan. Voorbeelden waarbij de relatie stress en fysieke klachten duidelijk is, zijn onder andere prikkelbare darm, psoriasis en tics. Vandaar dat het voor homeopaten ook belangrijk is om te weten of bepaalde fysieke klachten ontstaan na een periode van een bepaalde soort stress.

Aanpassingsstoornis

Men kent de aanpassingsstoornis binnen de psychologie. Dit is een psychische aandoening waarbij men grote moeite heeft met veranderingen en waarbij het niet gaat om rouw. De relatie met een bepaalde stressfactor (positief of negatief) is duidelijk en het probleem uit zich door meer spanning dan je normaliter bij een dergelijke stressfactor kan verwachten. Daarnaast is de spanning dusdanig dat er problemen zijn met het dagelijks functioneren.

De symptomen van de aanpassingsstoornis kunnen variëren maar zijn onder andere: depressie, angst, gedragsproblemen, gespannenheid, fysieke klachten, zichzelf isoleren, etc.

Adviezen

Tips voor de betrokkene

Het is niet gemakkelijk om een groot verlies te verwerken maar hieronder staan enkele adviezen vermeld:

  • Onderdruk de gevoelens niet (dat wil niet zeggen dat ze per se geuit moeten worden). Leg jezelf ook geen emoties op, probeer geen emoties te voelen die ‘horen’ of correct zijn maar voel de emoties die echt opkomen. Er is geen goed of fout in de emoties die je voelt.
  • Probeer zo bewust mogelijk de dingen te doen die te maken hebben met het afscheid. Wees praktisch en actief betrokken bij het afscheid in plaats van alles aan anderen over te laten.
  • Als u steunt kunt krijgen van partner, familie en vrienden maak daar dan gebruik van, vooral ook in praktische zin (boodschappen, huishouden, administratie, etc.).
  • Men kan verdriet ook verwerken door te gaan tekenen, schrijven, klussen, etc. Zoek een manier die bij je past.
  • Wees naar anderen duidelijk in wat je wel en niet prettig vindt.
  • Probeer iets te vinden als herdenking.
  • Let op uw lichaam: probeer zo gezond mogelijk te eten en regelmatig aan lichaamsbeweging te doen. Vermijd teveel alcohol en zorg voor voldoende rust.
  • Stel moeilijke beslissingen die niet direct nodig zijn uit.
  • Probeer toch nog alledaagse dingen te doen of te delegeren zodat ze niet opstapelen en je op den duur gaan overweldigen.
  • Probeer wat routine en structuur in de dagelijkse bezigheden te ontwikkelen/behouden.

Adviezen voor omgeving

  • Probeer niet teveel te adviseren of te betuttelen. Probeer meer te luisteren dan te praten of adviseren. De meeste mensen met verdriet hebben alleen maar behoefte aan een luisterend oor. Soms vindt men het alleen maar prettig dat er een ander aanwezig is.
  • Bied aan om alledaagse taken en bezigheden te doen (huishouden, boodschappen, administratie, etc.). Dit ontlast de persoon en geeft meer ruimte voor andere dingen. Concrete hulp werkt vaak goed.
  • Veroordeel de emoties van diegene die het verlies moet verwerken niet en probeer geduld te hebben. Het kan zijn dat door het verdriet dingen gedaan en gezegd worden die niet leuk zijn maar probeer dit te vergeven.
  • Wees niet bang om iets verkeerd te doen, het is beter om te proberen er te zijn en daarbij iets verkeerds te zeggen dan uit angst of onzekerheid op afstand te blijven.
  • Neem het initiatief om afspraken te maken, dingen te ondernemen, etc.

Klassieke homeopathie en rouw en verwerken van verlies

Binnen de klassieke homeopathie kennen we veel middelen die geschikt zijn om verschillende soorten verdriet en stress te behandelen. Homeopathische middelen worden dan gebruikt om het vermogen om met verdriet en stress om te kunnen gaan te verhogen of om weer los te komen uit een bepaalde fase waarin men is blijven steken.

Onderstaande voorbeelden zijn bedoeld ter illustratie van de homeopathische werkwijze. De genoemde middelen zijn niet de enige middelen voor de genoemde klachten. Ook indien u zich herkent in de klachten kan het toch zijn dat een ander middel beter bij u past omdat de voorbeelden slechts korte samenvattingen zijn. Het innemen van een middel zonder advies van een bekwaam homeopaat valt onder de eigen verantwoording en leidt tot onnodige kosten, teleurstelling en mogelijk meer klachten. Een bekwaam homeopaat kan tevens beter inschatten welke potentie en dosering u nodig heeft, kortom deze kan u beter begeleiden.

Er zijn enkele specifieke middelen die men kan gebruiken bij verdriet, afhankelijk van de reden van het verdriet of de manier waarop men ermee om gaat:

  • Aurum Metallicum - Verdriet en stress vanwege zakelijke problemen en tegenslagen dat zich uit door diepe depressie. Zeer groot verantwoordelijkheidsgevoel levert problemen op.
  • Bryonia Album - Klachten na materieel verlies. Reageert met irritatie en wil met rust gelaten worden.
  • Causticum - Klachten omdat men veel teleurstellingen, verdriet en verlies heeft moeten verwerken. Men reageert met rebelsheid, opstandigheid en bitterheid.
  • Gelsemium Sempervirens - Acuut middel bij niet kunnen verwerken van slecht nieuws. De patiënt is overweldigd door het slechte nieuws. Hij reageert met vluchten, weg willen, ontkennen, etc. Reactie gaat gepaard met trillen, diarree, zwakte, etc.
  • Hyosciamus Niger - Verdriet vanwege einde van een liefdesrelatie. Dit wordt geuit door extreme jaloersheid en vreemd, obsceen gedrag.
  • Ignatia Amara - Recent hevig verdriet dat gepaard gaat met veel zuchten, conflict tussen realiteit en ideaalbeeld, hysterisch en tegenstrijdige symptomen/ gedrag.
  • Natrium Muriaticum - Langdurige verdriet door relatiebreuk of overlijden van partner. Men praat er niet over (zeer gesloten) en piekert veel over het verleden.
  • Nux Vomica - Verdriet en stress vanwege verliezen of mis lopen van een promotie dat zich uit door woede en irritatie.
  • Phosphoricum Acidum - Langdurig verdriet dat niet geuit wordt en waardoor op den duur de emoties afstompen (men ervaart geen gevoelens meer).
  • Staphisagria - Klachten door onderdrukken en niet kunnen uiten van emoties. Past vooral bij stress vanwege een slechte relatie. Verdriet vanwege vernedering, dat gepaard gaat met onderdrukte woede.

Homeopaat bij u in de buurt

Mocht u op zoek willen gaan naar een homeopaat om uw klachten te behandelen dan zijn deze tips om een bekwame homeopaat te herkennen mogelijk interessant.

Beoordeling

Hier kunt u uw mening over het artikel geven.

Uw beoordeling

Eventuele opmerkingen:

Eventueel uw email:

Anti-spam: hoeveel is 5+6?

   

Bronnen en interessante links


Met betrekking tot het gebruik van deze informatie zijn er een aantal dingen die belangrijk zijn om te weten. Deze informatie vindt u via deze link.

 

 

Nieuws

Copyright 2012-2024 Klassieke Homeopathie Rob Willemse - webdesign Lutra Design