Middenoorontsteking (otitis media) en klassieke homeopathie

Anatomie van de oren
Wat is een middenoorontsteking (otitis media)
Symptomen van een middenoorontsteking (otitis media)
Complicaties bij een middenoorontsteking (otitis media)
Reguliere behandeling van middenoorontsteking (otitis media)
Klassieke homeopathie en middenoorontsteking
Bespreking tijdens radioprogramma 'Nens in de middag'
Bronnen en interessante links

Anatomie van de oren

De meest bekende functie van het oor is natuurlijk horen. Met behulp van de oren kunnen we geluiden uit de omgeving omzetten in iets dat we begrijpen en interpreteren. Een andere belangrijke en minder bekende functie is echter ook evenwicht. Positiebepaling en evenwicht in het lichaam is niet alleen de verantwoordelijkheid van de oren maar de oren spelen wel de voornaamste rol hierbij.

Het oor bestaat feitelijk uit drie delen (van buiten naar binnen):

Uitwendig oor - Het uitwendige oor is het gedeelte dat we kunnen zien, namelijk de oorschelp en gehoorgang. Dit gedeelte van het oor is gebouwd om geluid (trillingen) zo goed en efficiënt mogelijk op te vangen en door te sturen naar het middenoor via de gehoorgang.
Middenoor - Het middenoor zet de geluidsgolven om in trillingen via een ingewikkeld systeem dat bestaat uit het trommelvlies, aambeeld en hamer. Het binnenoor staat in open verbinding met de neus-keel holte.
Binnenoor - Dit bestaat uit een slakkenhuis en 3 halfcirkelvormige kanalen. Het dient om de trillingen die vanuit het middenoor binnen komen om te zetten naar zenuwimpulsen. Deze gaan via de gehoorzenuw naar de hersenen waar de informatie geïnterpreteerd kan worden.

Horen

Horen is een bijzonder complex gebeuren omdat het de ‘vertaling’ is van geluidsgolven naar zenuwimpulsen die de hersenen kunnen verstaan. Het begint met het opvangen en kanaliseren van de geluidsgolven door de oorschelpen via de gehoorgang richting het trommelvlies. Het trommelvlies (een dun membraam dat de scheiding is tussen uitwendig oor en middenoor) begint mee te trillen aan de hand van de geluidsgolven.

Aan de kant van het middenoor zit aan het trommelvlies de zogenaamde hamer vast. De hamer brengt de trillingen over op het aambeeld en het aambeeld brengt het weer over op de stijgbeugel. De hamer, aambeeld en stijgbeugel zijn de gehoorbeentjes. Overigens kan het lichaam door middel van minuscule spiertjes de spanning op het trommelvlies veranderen waardoor het zich kan aanpassen aan het geluidsniveau (zou dit niet kunnen, dan zou het trommelvlies veel sneller stuk gaan bij hard geluid). De luchtdruk aan beide zijden van het trommelvlies moet gelijk zijn vandaar dat het middenoor met de buitenwereld verbonden is via de buis van Eustachius (door te slikken gaat de buis open).

Het signaal komt via de stijgbeugel het binnenoor binnen. Het binnenoor bestaat uit vloeistof waar als het ware haartjes in drijven. Door het trillen van de vloeistof en de haartjes worden elektrische impulsen opgewekt. Verschillende haartjes reageren op verschillende frequenties. Deze elektrische impulsen worden via de gehoorzenuw naar de hersenen doorgegeven.

Evenwicht

Het binnenoor bestaat niet alleen uit een gedeelte om trilling om te zetten in zenuwimpulsen maar ook uit een orgaan om de positie van het hoofd te bepalen, het zogenaamde evenwichtsorgaan. Er zijn drie halfcirkelvormige kanalen die elk haaks op elkaar staan. In deze kanalen zit een vloeistof die in beweging komt als men het hoofd beweegt. In welke richting men het hoofd ook beweegt, in één kanaal zal de beweging van de vloeistof groter zijn dan bij in een ander kanaal. De mate waarin de vloeistof beweegt wordt gemeten door kleine haartjes die met de vloeistof mee bewegen. Deze haartjes geven impulsen af aan de zenuwen. Het verschil in beweging van de vloeistof kunnen de hersenen interpreteren en daardoor weet het in welke richting het hoofd zich beweegt. Er zit zelfs een ingewikkeld systeem in dat de versnelling van het hoofd kan meten (dus bijvoorbeeld sneller of langzamer in een vervoermiddel reizen). Duizeligheid ontstaat als er iets mis is in het evenwichtsorgaan.

Dit evenwichtsorgaan speelt een belangrijke rol bij reisziekte.

Begin van pagina

Wat is een middenoorontsteking (otitis media)

Het middenoor staat in open verbinding met de buitenwereld via de neus-keelholte. Dat verklaart waardoor bacteriën en virussen in de holte achter het oor kunnen komen. Eenmaal daar aangekomen kunnen ze voor een infectie in het middenoor zorgen. Een middenoorontsteking is dus vaak een complicatie van een andere ziekte zoals griep of verkoudheid.

Meestal komt een middenoorontsteking voor bij kinderen tussen 3 maanden en 3 jaar oud. Echter in principe kan iedereen met deze aandoening te maken krijgen.

Men kan een acute of chronische middenoorontsteking krijgen. Bij een chronische middenoorontsteking blijven de klachten omdat er een permanente opening zit in het trommelvlies. Door die opening kunnen allerlei infectie veroorzakende stoffen het middenoor bereiken. Daardoor ontstaat een constante infectie. Deze opening kan door verschillende oorzaken ontstaan, hieronder staan een paar van de meest voorkomende oorzaken:

Acute middenoorontsteking - Een acute middenoorontsteking kan uiteindelijk resulteren in een opening in het trommelvlies. Normaliter geneest dat wel maar als dat niet gebeurt (bijvoorbeeld door slechte behandeling of geen goede nazorg) dan blijft er een open verbinding tussen buitenwereld en middenoor.
Luchtdruk verschil - Als (plotseling) het verschil tussen de luchtdruk in het middenoor en de buitenwereld te groot wordt kan het trommelvlies scheuren. Zie ook pijn aan het oor.
Verwonding - Bijvoorbeeld als men een scherp voorwerp in de oren steekt kan het trommelvlies eventueel kapot gaan.
Blootstelling aan vuur/chemicaliën - Bij sommige ongelukken komen chemicaliën of vuur in de gehoorgang. Dat kan het trommelvlies flink beschadigen.

Op deze website kunt u een filmpje zien over pijn aan het oor / middenoorontsteking. En op deze website kunt u een filmpje zien over pijn aan het buitenoor.

Begin van pagina

Symptomen van een middenoorontsteking (otitis media)

Als er nog geen complicaties optreden zijn de eerste symptomen van een acute middenoorontsteking:

Oorpijn
Gehoorverlies
Misselijkheid en overgeven
Duizeligheid
Diarree
Koorts (tot 40,5�C)

Als de infectie door zet kan het vocht achter de oren druk gaan uitoefenen op het trommelvlies. Deze druk kan zo hoog oplopen dat het trommelvlies scheurt. Dan kan de afscheiding (pus, vocht, bloed) vanuit het middenoor naar buiten stromen. In principe bestaat de afscheiding eerst uit bloed, dan helder vocht en als laatste uit pus.

Bij een chronische middenoorontsteking ziet men pusafscheiding en gehoorvermindering.

Pijn aan het oor

Pijn aan het oor kan veroorzaakt worden door verschillende klachten en ziekten en niet alleen door acute otitis media. Enkele oorzaken staan hieronder vermeld:

Onstekingen - Ontstekingen zoals bij een middenoorontsteking is de voornaamste oorzaak van oorpijn.
Drukverschillen aan beide zijden van het trommelvlies - De buis van Eustachius gaat open tijdens het slikken. Als echter deze buis op de een of andere manier verstopt is dan kan er een drukverschil ontstaan tussen middenoor en buitenwereld (druk buiten het oor is hoger). Daardoor wordt het trommelvlies weer naar binnen gedrukt met pijn als gevolg. Dezelfde situatie kan ook ontstaan als plotseling de luchtdruk in de omgeving toeneemt en men nog niet geslikt heeft. Slikken helpt dan om de druk tussen middenoor en buitenwereld gelijk te maken.
Vochtophoping - Bij een aandoening die otitis media serosa (of otitis media met effusie) heet is de buis van Eustachius geblokkeerd (bijvoorbeeld door een infectie of een te grote neusamandel). Daardoor hoopt zich vocht op in het middenoor (de luchtdruk neemt namelijk langzaam af waardoor er meer vocht in de holte terecht komt). Het effect is dat men langzaam slechter gaat horen (vocht dempt de trillingen) en uiteindelijk ervaart men pijn omdat de druk te hoog oploopt. De oplossing is druk verhogen door met mond en neus dicht lucht naar buiten te persen (dat kan niet dus zal het een weg zoeken langs de blokkade naar het middenoor), een sneetje maken in het trommelvlies waarna men buisjes plaatst waardoor het vocht weg kan en de druk afneemt of de neusamandelen verwijderen.
Gezwellen - Gezwellen (welke vorm dan ook) kunnen druk uitoefenen op de omgeving van het oor. Dat is erg gevoelig vanwege de vele zenuwen waardoor snel een pijnprikkel ontstaat.
Uitstralende pijn - Aangezien in het hoofd een complex netwerk van zenuwen loopt kan het zijn dat een pijnlijk oor het gevolg is van pijn in een ander gebied dat uitstraalt naar de oren. Bekende voorbeelden zijn kaakpijn dat geen pijn geeft bij de kaak maar wel bij de oren omdat dezelfde zenuwen erbij betrokken zijn. Als er langdurig oorpijn is terwijl men niet echt de oorzaak in de oren kan vinden is het verstandig om ook andere omliggende gebieden te onderzoeken.

Op deze website kunt u een filmpje zien over pijn aan het oor.

Begin van pagina

Complicaties bij een middenoorontsteking (otitis media)

Een middenoorontsteking moet behandeld worden om complicaties te voorkomen. Deze complicaties zijn het gevolg van een steeds verder verspreidende infectie. De infectie kan zich uitbreiden naar het evenwichtsorgaan, het bot rondom het oor, zenuwen en uiteindelijk zelfs de hersenen met als gevolg pijnlijke infecties, gehoorverlies, abcessen in de hersenen, hersenvliesontsteking, aangezichtsverlamming. Indien de volgende symptomen optreden moet men bijzonder voorzichtig zijn en medische hulp inroepen:

Hoofdpijn
Koude rillingen
Hoge koorts
Totaal gehoorverlies
Duizeligheid

Bij chronische middenoorontsteking kunnen de complicaties als volgt zijn:

Permanente gehoorbeschadiging
Ontstaan van poliepen in het oor
Gehoorbeentjes gaan stuk
Botmateriaal rond het middenoor gaat stuk

Begin van pagina

Reguliere behandeling van middenoorontsteking (otitis media)

Bij de reguliere behandeling van oorontsteking heeft men een paar mogelijkheden:

Antibiotica - Dit is de voornaamste behandelmethode. Men geeft antibiotica om de infectie te bestrijden.
Onderliggende ziekte behandelen - Men kan er voor kiezen om de verkoudheid te behandelen indien deze heftig is. Blijft men namelijk verkouden dan komen er nog steeds virussen in het middenoor.

Bijkomende klachten behandelen - De arts kan ook de bijkomende klachten zoals pijn, koorts, braken en diarree behandelen met medicatie.
Snee in trommelvlies (met buisjes) - Als de druk op het trommelvlies te groot wordt kan men ervoor kiezen om er een klein sneetje in te maken zodat het vocht in het middenoor eruit kan. Men kan dan ook buisjes plaatsen als men de opening langere tijd in stand wil houden. Daarmee voorkomt men dat het trommelvlies scheurt en daardoor meer schade ontstaat. Op deze website kunt u een filmpje zien over buisjes in het oor.
Goede nazorg - Men moet de oren goed beschermen indien ze geïnfecteerd zijn geweest en er een opening in het trommelvlies is ontstaan. Men moet dan voorkomen dat er water en andere stoffen in het oor komen. Dit om te voorkomen dat de acute middenoorontsteking over gaat in een chronische middenoorontsteking.
Tympanoplastiek - Men kan bij een chronische middenoorontsteking ervoor kiezen om het trommelvlies te vervangen en de gehoorbeentjes te repareren.

Er zijn echter onderzoeken (zie Artikel 'Geen antibiotica voor oorontsteking', Artikel 'Antibiotics Only Help With Some Ear Infections' [Engels] en Artikel 'Best Ear Infection Treatment? Time' op www.cbsnews.com [Engels]) die aantonen dat het gebruik van antibiotica mogelijk niet altijd de beste medicatie is voor het kind. Bij kinderen boven de 2 jaar bleek dat het effect van antibiotica net zo groot is als wachten tot het vanzelf voorbij gaat. Dit is belangrijk in verband met overmatig gebruik van antibiotica met als gevolg resistentie. Uit de onderzoeken blijkt dat pijnbestrijding in veel gevallen voldoende is. De reden waarom antibiotica (middel tegen bacteriën) niet werkt in veel gevallen is omdat de infectie door virsussen veroorzaakt wordt en niet door bacterieen. Antibiotica helpt alleen in die gevallen waar een virale infectie omgezet wordt in een bacteriële infectie en dat is blijkbaar niet altijd het geval.

Begin van pagina

Klassieke homeopathie en middenoorontsteking

Met klassieke homeopathie kan je goed middenoorontstekingen behandelen. Er zijn veel patiëntjes die steeds terugkerende middenoor infecties hebben waarbij de reguliere medicatie niet voldoende helpt. Er zijn veel homepathische middelen beschikbaar voor deze soort klachten en ook hier wordt weer naar de specifieke klachten gekeken in combinatie met karakteristieke kenmerken en symptomen van het kind.

Binnen de klassieke homeopathie wordt naar alle symptomen van de patiënt gekeken waarna één middel wordt gekozen. Het is dus niet zo dat een middel gekozen wordt voor de infectie en een ander voor de pijn. Het voordeel van homeopathie is bovendien dat het middel ook preventief werkt. De reguliere behandeling van middenoorontsteking vaak is gericht op het behandelen van de problemen die op dat moment er zijn. Klassieke homeopathie probeert ook herhaling van het probleem te voorkomen.

Uit onderzoek naar acute middenooronsteking bij kinderen blijkt dat homeopathie voor significant minder onsuccesvolle behandelingen en snellere vermindering van klachten zorgde. Een ander onderzoek toont aan dat er na 14 dagen geen verschil is bij de behandeling van acute oor- en luchtweginfecties tussen reguliere en homeopathische behandeling (aantal mensen dat genezen is). Maar dat homeopathie sneller voor effecten zorgt en meer mensen die regulier behandeld zijn klagen over bijwerkingen. In een ander onderzoek werd reguliere geneeskunde vergeleken met hmeopathie. Bijna 100% van de homeopathisch behandelde kinderen hadden alleen homeopathie nodig om van hun klachten af te komen. De resultaten zijn in onderstaande tabel samengevat. Op deze pagina staat meer over onderzoek naar homeopathie.

Onderdeel	Homeopathie	Reguliere geneeskunde
Duur van de pijn	2 dagen	3 dagen
Duur totale therapie	4 dagen	10 dagen
Terugval binnen 1 jaar	29,3%	43,5%

Deze onderzoeken bewijzen dat homeopathie wel degelijk een geneeskundige werking heeft en niet alleen gebaseerd is op placebo effect. Zeker omdat de onderzoeksgroep tussen de 18 maanden en 6 jaar oud waren, een leeftijd waarop men moeilijk kan spreken van placebo effect. Op deze pagina staat meer over onderzoek naar homeopathie

Onderstaande voorbeelden zijn bedoeld ter illustratie van de homeopathische werkwijze. De genoemde middelen zijn niet de enige middelen voor de genoemde klachten. Ook indien u zich herkent in de klachten kan het toch zijn dat een ander middel beter bij u past omdat de voorbeelden slechts korte samenvattingen zijn. Het innemen van een middel zonder advies van een bekwaam homeopaat valt onder de eigen verantwoording en leidt tot onnodige kosten, teleurstelling en mogelijk meer klachten. Een bekwaam homeopaat kan tevens beter inschatten welke potentie en dosering u nodig heeft, kortom deze kan u beter begeleiden.

Voorbeeld 1) Homeopathische behandeling van middenoorontsteking

Een zwartharige jongen van 11 jaar had pijn in het linker oor gedurende 2 weken. Reguliere geneeskunde hielp niet. Hij kon niet slapen tenzij hij medicatie hiervoor kreeg. De precieze symptomen waren als volgt: stekende pijn, pijn werd beter door warme kompressen, erger door geluid. Het oor is rondom erg gevoelig voor aanraking. De wang voor het oor is erg gezwollen. Het gezicht is erg rood. Hij heeft sinds hij ziek werd een vieze adem. Tijdens het slapen heeft hij last van delirium, ook tijdens het wakker worden. Koorts 39�C. De klachten zijn erger rond 15:00 uur.

De patiënt krijgt op basis van deze combinatie van klachten het middel Belladona 200C 4 dosissen (een elke 3 uur). Een uur na de eerste dosis viel hij in slaap. Een dag later was er geen pijn of koorts meer, inspectie toonde aan dat er geen afscheiding was.

Voorbeeld 2) Homeopathische behandeling van middenoorontsteking en chronisch hoesten

Een kind van 2 jaar oud komt in behandeling voor terugkerende oorontstekingen. Toen hij 6 maanden oud was werd een oorontsteking geconstateerd, deze werd behandeld met antibiotica. De klachten herhaalden zich echter nog vaak, een periode van 14 maanden kreeg hij 8 antibiotica kuren. Tevens kreeg hij buisjes en werden de neusamandelen verwijderd omdat ze te groot waren. Dit mocht echter niet lang baten. De klachten zijn als volgt: 's nachts tussen 01:00 en 03:00 uur wordt hij wakker met koorts (40°C), overdag heeft hij niet echt last van koorts maar des te meer 's avonds en 's nachts. Meestal is het rechteroor aangedaan. Over het algemeen wil hij graag bij zijn ouders zijn en accepteert hij het zonder problemen als ze aan het oor zitten. Wel is hij wat hangeriger en slaapt slecht 's nachts.

Naast de ontstoken oren heeft hij ook last van hoesten: een droge diepe hoest die soms zo erg is dat hij ervan moet overgeven. Soms hoest hij bloederig of wit slijm op. Altijd als hij oorklachten heeft, heeft hij ook last van hoestbuien: ongeveer een kwartier na het eten begint hij hevig te hoesten en moet dan overgeven.

Qua karakter is het een heel lief kind, wat opruimerig, kan makkelijk alleen blijven en is bijzonder sociaal en knuffelig (wil kinderen een kus geven). Hij leert erg snel en bereikte snel zijn ontwikkelings mijlpalen. Hij heeft een redelijk hoge pijngrens en heeft het snel warm. Normaal zweet hij behoorlijk tijdens zijn slaap. Hij drinkt graag en redelijk veel melk. Hij slaapt altijd op zijn buik.

Voor deze klachten is het middel Phosphorus 30K eens per week gedurende 1 maand gegeven. Na die periode waren er geen klachten meer. Echter een maand later krijg hij weer last van een loopoor en kwamen de klachten terug, weliswaar minder heftig maar toch. Vandaar dat werd besloten om Phosphorus 30K te herhalen met het resultaat dat de klachten weer weg gingen. De enige klacht die er nog over bleef was dat als de jongen zich kwaad maakte hij moest hoesten en dan uiteindelijk ging overgeven. Daarop werd Phosphorus 200K geven waarna deze klachten ook weg gingen en weg bleven.

Homeopaat bij u in de buurt

Mocht u op zoek willen gaan naar een homeopaat om uw klachten te behandelen dan zijn deze tips om een bekwame homeopaat te herkennen mogelijk interessant.

Begin van pagina