-

Insectensteken en -beten en klassieke homeopathie

Introductie

Er zijn veel insecten en andere beesten die mensen kunnen steken en bijten waardoor het slachtoffer last krijgt. De gevolgen van een beet kunnen variëren van heel mild (oncomfortabel) tot zeer ernstig (levensbedreigend). In Nederland zijn de gevolgen van een beet of steek van een insect over het algemeen niet bijzonder ernstig (al zijn er natuurlijk uitzonderingen). In het buitenland zijn de mogelijke gevaren van steken en beten veel groter (vanwege het gevaar van het verspreiden van ziektes) en moet men dus ook meer voorzorgsmaatregelen nemen. Deze aspecten worden hier niet besproken, al kan men altijd hierover contact opnemen. Men spreekt over het algemeen over een reactie door vergiftiging (toxicologische reactie) of overgevoeligheid (allergische reactie). Voorbeelden van andere allergische reacties zijn: hooikoorts, astma, contacteczeem, zonneallergie en voedselallergie. Over een andere diersoort die overlast bezorgt gaat het artikel over eikenprocessierupsen.

Op deze website kunt u een filmpje zien over insectensteken.

Bijen, wespen en hommels

In principe kan de mens vrij goed tegen het gif van bijen, wespen en hommels. Dit is echter volledig afhankelijk van het feit of men al dan niet allergisch is voor het gif van deze insecten. Een niet-allergisch iemand kan bijvoorbeeld veel meer gif verdragen dan iemand die wel allergisch is. Voor deze kan een enkele steek eventueel al dodelijk zijn. Ook speelt de soort een rol bij de ernst van de gevolgen van een steek: een gewone honingbij heeft bijvoorbeeld minder schadelijk gif dan de Afrikaanse honingbij. Daarbij komt dat het bekend is dat de gewone honingbij veel minder agressief is dan de Afrikaanse honingbij en dus ook minder vaak zal steken.

De steek gebeurt door een angel die hol is. In het lichaam zit een gifklier verbonden aan de angel zodat het dier gif via de angel het lichaam van het slachtoffer in kan pompen. Bij bijen wordt de angel meestal uit het lichaampje gerukt omdat de angel weerhaakjes heeft terwijl wespen een gladde angel hebben en dus meerdere keren kunnen steken. Als de angel van een bij achter blijft dan kan je deze het beste verwijderen door over de huid te schrapen of opwaartse druk uit te oefenen. Als je probeert de angel te verwijderen door het vast te pakken of met een pincet te verwijderen dan kan je mogelijk de gifklier, die nog aan de angel zit, leeg knijpen. Als je dat doet komt er nog meer gif in je lichaam. De bij zal overigens snel na de steek sterven omdat een gedeelte van zijn ingewanden er ook uit worden gerukt.

Zonder dat men overgevoelig (allergisch) is voor het gif kan men de volgende symptomen vertonen, deze gaan echter meestal na een paar uur weer over:

  • Zwelling (lokaal)
  • Pijn
  • Roodheid
  • Blaarvorming
  • Ontsteking
  • Jeuk
  • Lichte verharding van de plek waar gestoken is

Mensen kunnen ook allergisch reageren op een steek. De reactie duurt dan langer, is heviger en veroorzaakt vaak klachten in het hele lichaam. Een allergische reactie kan onder andere omvatten:

  • Zwelling (lokaal of in het hele lichaam) waardoor mogelijk luchtwegen dichtgedrukt worden.
  • Bloeddruk daling
  • Ontsteking
  • Overgeven
  • Diarree
  • Vlekkerig uitslag
  • Flauwvallen
  • Misselijkheid
  • Vermoeidheid

Het is mogelijk dat de allergische reactie zo hevig is dat het over gaat in een zogenaamde anafylactische shock. Dit is een bijzonder ernstige situatie. De ernst en omvang van de allergische reactie is afhankelijk van het aantal steken, de tussentijd tussen steken en de locatie van de ste(e)k(en).

Op deze website kunt u een filmpje zien over insectensteken.

Maatregelen

Algemene maatregelen die men kan nemen om steken te voorkomen en behandelen:

  • Behandel de symptomen met een homeopathisch middel (eventueel in combinatie met reguliere medicatie).
  • Verwijder een angel door met een scherp voorwerp over de huid te schrapen.
  • Koel de plek waar men gestoken is nadat je het eerst verwarmt (warm water, föhn). Het gif is, volgens bepaalde bronnen, namelijk warmtegevoelig.
  • Raak niet in paniek als je bijen of wespen tegen komt. Loop rustig weg en maak geen heftige bewegingen, dan zullen ze eerder aanvallen.
  • Sla of gooi niets tegen een nest.
  • Wees voorzichtig dat bij het eten of drinken niet per ongeluk een insect bij het eten of glas zit (drink vooral niet zomaar uit een blikje).
  • Verwijder snel ringen als je in de buurt van de hand gestoken wordt.
  • Sterke geuren (parfum) trekken ook wespen en bijen aan.
  • Zorg dat afval en dergelijke ver weg staat.
  • Kleurige en fleurige kleuren trekken bijen aan, vermijd die dus in kleding.
  • Laat nesten door de gemeente verwijderen, doe dit niet zelf.

Dazen (steekvliegen)

Bijen, wespen en hommels steken met een angel terwijl dazen met hun 'mond' steken. Dazen worden nogal eens verward met horzels, maar horzels kunnen niet steken of bijten. Een daas landt op de huid en prikt er direct in. Het zijn alleen vrouwelijke dazen die in de huid prikken. Dit doen ze omdat ze bloed willen drinken zodat ze genoeg energie hebben om eieren te leggen. Op zich is de steek geen probleem en ontstaat alleen een behoorlijke jeukbult. Er is echter ook een complicatie mogelijk en dat is dat er ontstekingen optreden vanwege de bacteriën die in het speeksel van de steekvlieg zitten. Daardoor kan een bacteriële infectie ontstaan. Als de vlieg prikt voel je dat direct en kan je de vlieg dood slaan maar dan heb je de beet al te pakken.

Mieren

Bepaalde mieren (zoals bijvoorbeeld de behaarde rode bosmier) kunnen behoorlijk gemeen bijten. De beet op zich is niet zo vervelend maar het mierenzuur dat ze in het bijtwondje spuiten is bijzonder pijnlijk. De plek waar men gebeten is zwelt op, wordt rood en doet pijn.

Muggen

Muggen kunnen mensen steken met hun 'neus' om zo bloed op te kunnen zuigen. De neus van een mug is zo gevormd dat ze er als een naald mee in de huid kunnen prikken om bloed op te zuigen. Dit doen eigenlijk alleen de vrouwtjes muggen, ook omdat ze het bloed nodig hebben als energie om eieren te kunnen leggen. Eitjes leggen muggen overigens in stilstaand water, vandaar dat je rondom plekken met stilstaand water meer last hebt van muggen dan op andere plaatsen. Na het steken spuit de mug speeksel in het wondje. In het speeksel zit een stof die voorkomt dat het bloed gaat stollen maar er kunnen ook organismen in zitten die allerlei ziekten bij mensen en dieren verspreiden. Voorbeelden hiervan zijn: malaria, knokkelkoorts (dengue), gele koorts en West-Nijl virus. Deze ziekten spelen echter in Nederland geen rol. Wel kan het speeksel van de mug in combinatie met de steek (en eventueel het achterblijven van de afgebroken snuit) een vervelende jeukbult achter laten.

Maatregelen

  • Muggen hebben een hekel aan citroengeur (plant dus citroenmelisse, gebruik citroengeur producten, etc.). Van de andere kant zijn er ook genoeg aanwijzingen dat dit niet helpt omdat de concentratie citroengeur die door kaarsen e.d. geproduceerd wordt vaak veel te laag is.
  • Muggen hebben een hekel aan wind en tocht (ventilators).
  • Muggen worden aangetrokken door zweetlucht.
  • Gebruik klamboes.
  • Voldoende vitamine B schijnt ook de lichaamsgeur minder aantrekkelijk te maken voor muggen. Gebruik eventueel vitamine B complex omdat men niet weet welke vitamine B onaantrekkelijk is voor mggen. Met een vitamine B complex neem je in ieder geval alle vitaminen B in dus weet je zeker dat de betreffende vitamine erbij zit.
  • Als je een mug verjaagt terwijl deze zich aan het voeden is bestaat een mogelijkheid dat de steeksnuit afbreekt en achter blijft in de huid waardoor een kleine infectie kan ontstaan.
  • Zorg dat er geen stilstaand water in de buurt is terwijl dat niet nodig is (bijv. emmers met een laagje water, plassen water, etc.).

Deze maatregelen verlagen de kans dat je gestoken wordt door een mug maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat de muggensteken ook minder vervelend zijn. Mensen die heftig reageren op muggensteken (muggenallergie) kunnen het beste een zogenaamd constitutioneel homeopathisch middel innemen. Dat is een middel dat goed past bij he hele persoon waardoor de algemene weerstand verbeterd en overdreven reacties (wat een allergie in feite is) verminderen. Het beste kunt u hiervoor een klassiek homeopaat raadplegen.

Op deze website kunt u een filmpje zien over malaria.

Teken

Teken zijn kleine beestjes die ook graag het bloed van mensen en dieren drinken. Hiervoor klampen ze zich vast aan de mensenhuid (als deze door struikgewas langs komt), zoeken een goed plekje uit en bijten in de huid zodat ze het bloed kunnen drinken. Deze steken zijn vaak pijnloos. De meeste mensen merken pas dat ze een teek op zich hebben als ze hem zien of voelen. Een teek die niet volgezogen is met bloed is maar heel erg klein. Op het moment dat deze zich wel heeft volgezogen dan is het lichaam enorm opgezwollen en lijkt het eigenlijk op een flinke buik met een klein kopje en een paar pootjes (kijk hier voor een foto van de verschillende stadia). Als de teek zich vol heeft gezogen (kan enkele dagen duren) dan laat deze vanzelf los.

Omdat teken bloed drinken kunnen ze ziekten verspreiden omdat ze eerst 'besmet' bloed drinken en vervolgens met bloed van een ander in aanraking komen. Mogelijke ziekten die ze kunnen verspreiden zijn onder andere: Lyme-ziekte, vormen van encefalitis, Ehrlichiose en Fièvre boutonneuse. Van deze ziekten speelt in Nederland alleen de Lyme-ziekte een rol. Als de teek binnen 24 uur verwijdert wordt dan is er geen gevaar wat betreft de Lyme-ziekte. De beet van een teek is op zich niet schadelijk en veroorzaakt geen symptomen, maar mocht Lyme-ziekte optreden dan herken je dit aan de volgende symptomen (korte samenvatting):

  • Stadium 1 - Er ontstaat een huidinfectie op de plaats waar men gebeten is. De huid kleurt rood en heeft een bleek centrum. Ook kan er van koorts, keelpijn en spierpijn sprake zijn.
  • Stadium 2 - Ontstekingen van zenuwen, hart of gewrichten.
  • Stadium 3 - Chronische ontstekingen in het zenuwstelsel, gewrichten of hart.

De bacteriën die Lyme-ziekte verspreiden kunnen soms niet aangetoond worden. Dan is de diagnose soms moeilijk. De Lyme-ziekte wordt daarom soms verward met het chronisch vermoeidheid syndroom of fibromyalgie.

Maatregelen

  • Controleer na een natuurwandeling op teken.
  • Gebruik bijvoorbeeld een tekentang om teken te verwijderen.
  • Draag in de natuur lange boeken die in de sokken gestoken zijn.

Mijten

Mijten behoren tot de spinachtigen. We kennen ze vooral als schurftmijt (veroorzaakt veel jeuk) en huisstofmijt (veroorzaakt een allergie zoals bijvoorbeeld astma of eczeem). De schurftmijt graaft namelijk gangetjes in de huid, bevrucht daar eitjes en de nieuwe schurftmijten graven nog meer gangen. Het lichaam reageert na verloop van tijd op de mijt en de ontlasting van de beestjes. Hevige jeuk is het voornaamste symptoom. Krabben kan helpen om de infectie te beperken, vandaar dat de schurftmijten vaak naar een plek gaan waar minder vaak gekrabd wordt. Besmetting vindt onder andere plaats door intensief lichamelijk contact, kleding en beddengoed.

De huisstofmijten bijten niet en dat is ook niet de reden dat ze problemen veroorzaken. Wel veroorzaken de uitwerpselen mogelijk een allergische reactie (bijvoorbeeld eczeem of astma). De belangrijkste voorzorgsmaatregelen zijn regelmatig stofzuigen en ventileren (lage luchtvochtigheid is slecht voor de huisstofmijten).

Klassieke homeopathie en insectensteken/-beten

Het RTV10 interview over het onderwerp griep en griepprik kunt u bekijken op deze pagina.

Beten en steken van insecten zijn in principe makkelijk zelf te behandelen met een paar standaard klassiek homeopathische middelen. Dat komt omdat het hier gaat om een duidelijke oorzaak en bijna standaard reactie. Toch is er geen universeel middel en zal men een keuze uit enkele middelen moeten maken. Deze middelen kan men kopen bij goede apotheken en reform zaken. Aangezien klassieke homeopathie uit gaat van een enkel middel in plaats van zogenaamde complexmiddelen (zie artikel 'Introductie homeopathie') worden de complex middelen hier niet besproken.

Overigens is het ook zo dat een allergie voor insectensteken en -beten (net zoals bijvoorbeeld astma, huismijtallergie, zonneallergie, contacteczeem, constitutioneel eczeem en hooikoorts) over het algemeen goed is te behandelen met behulp van klassieke homeopathie. Daarvoor zijn echter andere middelen nodig dan de standaard middelen zoals hieronder besproken. Men kiest dan voor een zogenaamd constitutioneel middel (een middel dat goed past bij de hele persoon) in plaats van een middel voor een specifieke klacht. Het constitutionele middel zal de algehele weerstand verbeteren en allergische racties verminderen. Voor advies op dat gebied raad ik aan om een goede klassiek homeopaat te raadplegen. Deze kan afhankelijk van de symptomen het juiste middel kiezen waardoor de allergie aangepakt kan worden.

In het geval dat je zelf onder behandeling bent bij een homeopaat voor andere (chronische) klachten dan is het verstandig om eerst met deze te overleggen of het verstandig is om een homeopathisch middel in te nemen tegen de beet of steek van een insect. Het ene homeopathisch middel kan namelijk een invloed uitoefenen op het andere en daardoor ook het genezingsproces beïnvloeden. Een goede klassiek homeopaat moet overwegen of de voordelen van het behandelen van deze acute klachten opweegt tegen het mogelijke risico dat het genezingsproces met betrekking tot chronische of ernstigere klachten verstoord of onderbroken wordt.

Wat betreft de dosering adviseer ik om een C30 of K30 'potentie' te kopen en deze elke 15 mintuten in te nemen tot dat de klachten minder worden. Dan kan men de tussentijd tussen het innemen langer maken totdat men kan stoppen. Merkt men het eerste half of hele uur niets dan kan men het beste een ander middel dat genoemd is proberen of een goede homeopaat raadplegen. Het is overigens ook zo dat deze middelen goed in combinatie met reguliere medicatie ingenomen worden. Bij een allergische reactie op een bijensteek kan men bijvoorbeeld zowel Apis mellifica als de medicatie voorgeschreven door de huisarts innemen.

Ledum Palustre

Ledum palustre is bijzonder geschikt voor kleine puntvormige verwondingen zoals veroorzaakt door insectenbeten, naalden, spijkers, etc. De wond zet op (oedeem) en voelt koud aan. De patiënt voelt zich beter bij ijskoude applicaties. Bij de meeste insectenbeten is dit het eerste middel waar je aan denkt. De huid is op de plaats van de beet rood (vanwege een infectie) of donker maar eromheen ziet de huid bleek. Het is echter meestal geen preventief middel en helpt niet (preventief) tegen allergische reacties.

Apis Mellifica

Het middel Apis mellifica is bijzonder geschikt voor het behandelen van insectensteken die behoorlijke zwelling en oedeem veroorzaken, branderig aanvoelen en waarbij de huid er erg rood uitziet (en eventueel strak gespannen staat vanwege de zwelling). De plek waar gestoken is doet meer pijn, voelt ook warm aan en is heel erg gevoelig voor aanraking. Allergische reacties door een steek of beet van een insect. De klachten zijn beter door koude applicaties en erger door warmte. Vooral geschikt bij heftige bijensteken met een stevige zwelling. Regelmatig ontvang ik de vraag of Apis mellifica geschikt is als preventief middel tegen muggensteken. Helaas is dit niet het geval. Als de klachten na een steek of beet (van elk willekeurig insect) de hierboven genoemde klachten opwekt dan kan het middel werken. Het middel Apis mellifica zal een allergie of bepaalde aantrekkingskracht op muggen zelden veranderen en werkt dus zeker niet preventief.

Urtica Urens

Het middel Urtica urens is ook zeer geschikt bij insectensteken en -beten. De huid voelt brandend aan en jeukt hevig. De uitslag is rood, er zijn veel kleine jeukbultjes maar er is niet veel zwelling. De uitslag en het gevoel is te vergelijken met het resultaat als je brandnetels aanraakt.

Arnica Montana

Het middel Arnica montana werkt vooral goed bij wespensteken. Geschikt bij grote, blauwe plekken met zwellingen. Arnica werkt vooral als er vocht buiten de grenzen is getreden (bijv. zwellingen, blauwe plekken, etc.).

Caladium Seguinum

Caladium seguinum is vooral geschikt voor brandende en jeukende huiduitslag zonder dat er sprake is van veel zwelling. Een van de voornaamste middelen bij het behandelen van muggenbeten (samen met Ledum Palustre). Dit middel kan je het beste gebruiken als de jeuk en het tintelen sterk overheerst. Het voelt aan alsof er naalden of glassplinters in de huid worden gestoken. Een karakteristiek kenmerk is ook dat mensen die dit middel nodig hebben op de een of andere manier overdreven veel vliegen aantrekken.

Aconitum Napellus

Bij steken in de tong is het eerste middel dat je kan proberen Aconitum napellus. Mocht dat geen effect hebben dan probeer Arnica montana. Uiteraard moet in de gaten worden gehouden dat de tong niet te veel opzwelt en de ademhaling belemmert! Zoek op tijd medische hulp en neem geen risico's.

Carbolicum Acidum

Het allerbelangrijkste homeopathische middel bij anafylactische shock door een bijensteek. Mensen die allergisch zijn voor bijensteken kunnen naast hun reguliere medicatie ook Carbolicum acidum met zich mee nemen voor het geval dat. Bij dit middel en bij deze toepassing is het verstandiger om een 200K of 200C potentie te gebruiken. Het middel kan direct na de steek ingenomen worden en indien mogelijk herhalen tot het gevaar geweken is.

Homeopaat bij u in de buurt

Mocht u op zoek willen gaan naar een homeopaat om uw klachten te behandelen dan zijn deze tips om een bekwame homeopaat te herkennen mogelijk interessant.

Bespreking tijdens radioprogramma 'Nens in de middag'

Klik hier om gesprek te beluisteren

Beoordeling

Hier kunt u uw mening over het artikel geven. Indien u aangeeft waarom u positief of negatief oordeelt kan ik hiermee rekening houden zodat ik het artikel eventueel kan aanpassen.

Uw beoordeling

Eventuele opmerkingen:

Eventueel uw email:

Anti-spam: hoeveel is 5+6?

   

Bronnen en interessante links


Met betrekking tot het gebruik van deze informatie zijn er een aantal dingen die belangrijk zijn om te weten. Deze informatie vindt u via deze link.

 

 

Nieuws

Copyright 2012-2024 Klassieke Homeopathie Rob Willemse - webdesign Lutra Design