-

Acne en klassieke homeopathie

Wat is acne?

De gewone acne heeft de officiële term acne vulgaris (vulgaris betekent ‘gewoon’). In feite is acne een ontsteking van de huid (meer informatie over de huid) als gevolg van het blokkeren van de huidporiën. Zo’n blokkade ontstaat doordat opgedroogde talg, bacteriën en huidschilfers zich ophopen en de huidporie zo verstopt raakt. Zo’n verstopping noemt men in eerste instantie een mee-eter (comedo) en kan volledig (witte mee-eter) of gedeeltelijk zijn (zwarte mee-eter). Door de verstopping beginnen bacteriën te woekeren en veroorzaken in het begin irritatie en later een kleine ontsteking die we kennen als acne of (jeugd)puistjes. De ontstekingen die zo ontstaan zijn: papula, puist en cysten/abces ontstaan. Kortom acne bestaat uit verschillende soorten afwijkingen in de huid:

  • Witte mee-eters - Volledige verstopte huidporie (er kan geen zuurstof bij) die moeilijk te zien zijn. Dit is een beginfase van puistjes.
  • Zwarte mee-eters - Gedeeltelijk verstopte huidporie (de zuurstof in de lucht maakt dat het talg zwart wordt), iets groter dan witte mee-eters. Ook dit is de beginfase van puistjes.
  • Papula - Oppervlakkig, roze of rode oneffenheid van 2-5 mm.
  • Puist - Oppervlakkig, zelfde als een pustule maar dan met pus.
  • Cyste of abces - Dieper gelegen ontsteking met pus. Het lijkt op een klein abces. Deze zijn zeer gevoelig.

Het kan zijn dat de ontsteking niet naar de oppervlakte maar naar de omgeving uitbreidt, in dat geval ontstaat een cyste (oftewel abces). Een abces is een ernstigere vorm van acne, vandaar dat die vorm van acne dan ook ernstige acne genoemd wordt. Jeugdpuistjes die meer aan de oppervlakte blijven (waar dus geen sprak is van cysten of abcessen) wordt logischerwijze ‘oppervlakkige acne’ genoemd.

De verstopping die de huidporiën blokkeert ontstaat omdat de talgklieren in de huid meer talg gaan produceren onder invloed van de mannelijke hormonen die tijdens de puberteit meer worden aangemaakt. Het talg is een goede broedplaats voor de bacteriën. Er zijn ook andere factoren die relevant zijn voor het ontstaan van acne (zie Zaken die acne verergeren).

Acne ontstaat vooral in de puberteit en kan eventueel een probleem blijven, meestal tot het 40e levensjaar (alhoewel het daarna ook nog kan voorkomen). Vrouwen kunnen na de puberteit geen last meer hebben gehad van acne terwijl het plotseling vanaf ongeveer 25-30 jaar weer op komt zetten. Bijna iedereen tussen 12 en 17 jaar heeft acne (gehad). Als acne later in het leven verschijnt dan is het verstandig om na te gaan of het met medicatie, een verandering in levensstijl of een onderliggende ziekte een mogelijke oorzaak hiervoor is. Acne komt bij mannen meer voor maar bij vrouwen is het hardnekkiger.

Acne komt niet alleen in het gezicht voor maar ook op de rug en de borstkas.

De fysieke gevolgen van acne kunnen mogelijk littekens en (kleine) veranderingen in de huidskleur zijn. De grootste gevolgen liggen echter voor veel mensen op het psychologische vlak. Voor veel mensen is acne iets dat hen belemmert in de omgang met mensen en die het zelfvertrouwen behoorlijk kan beschadigen. Overigens geldt natuurlijk dat de gevolgen van acne relatief zijn en afhankelijk van de ernst, locatie, behandeling en het karakter van de persoon.

Op deze website kunt u een filmpje zien over acne.

Soorten acne

De meeste mensen kennen acne alleen als gewone acne. Er zijn echter verschillende varianten van acne die ik hier voor de volledigheid kort wil noemen:

  • Acne vulgaris - De gewone en meest voorkomende vorm van acne.
  • Acne infantum - Acne bij pasgeborene en verdwijnt na enkele dagen of weken.
  • Kleuter acne - Begint 3-6 maanden na de geboorte tot ongeveer het 5e levensjaar.
  • Acne cosmetica - Acne als gevolg van cosmetica en vettige producten.
  • Acne mechanica - Acne als gevolg van druk en wrijving door (beschermende) kleding.
  • Pomade acne - Acne op het voorhoofd als gevolg van olieachtige haarproducten.
  • Acne excoriée - Acne die littekens achter laat ten gevolge van uitknijpen en pulken.
  • Acne conglobata - Een ernstige vorm van acne waarbij de ontstekingen de vorm van abcessen en cysten aannemen. Vaak komt er ook pus vrij. Hierdoor ontstaan littekens.
  • Acne fulminans - Plotseling ontstaan van abces/cysten op veel plaatsen, gepaard met koorts, gewrichtspijn, spierpijn, etc. De ontstekingen gaan soms zo ver dat weefsel dood gaat. Deze vorm van acne komt alleen bij mannen voor.
  • Rosacea fulminans (ook wel pyoderma faciale genoemd) - Plotseling ontstaan van diepliggende ontstekingen en oedeem in het gezicht. Komt alleen voor bij vrouwen.
  • Drug acne - Acne veroorzaakt door gebruik van drugs.

Wat is acne niet?

Gewone acne kenmerkt zich door de mee-eters. Als die er niet zijn dan is er sprake van een andere aandoening. Enkele mogelijkheden kunnen zijn:

Rosacea

Rosacea lijkt erg op acne. Het komt voor op het middelste, eenderde gedeelte van het gezicht en ontstaat na het 30e levensjaar. De huid ziet er rood uit en bevat uitslag vergelijkbaar met puistjes. Mensen met rosacea blozen snel. Rosacea heeft geen mee-eters maar er zijn wel duidelijk adertjes te zien in het aangetaste gebied. Omdat het zoveel op acne lijkt wordt het ook wel eens acne rosacea genoemd.

Pseudofolliculitis

Dit wordt in de volksmond ook wel scheeruitslag genoemd omdat deze uitslag ontstaat na het scheren. Kort afgesneden haartjes groeien onder de huid en veroorzaken zo infecties oftewel puistjes. Deze ontsteking heeft niets met bacteriën te maken en ontstaat door een mechanische oorzaak. Als dit de oorzaak is van de puistjes dan is het verstandig om naar andere oplossingen voor het scheren te zoeken.

Folliculitis (gram-negatief)

Dit kan ontstaan als mensen langdurig antibiotica slikken om acne te bestrijden. De zogenaamde gram-negatieve bacteriën nemen de overhand en veroorzaken acne. Dit is typisch iets dat gebeurt bij mensen die medicatie nemen tegen acne en na een tijd merken dat de acne toeneemt (of minder goed onder controle te houden is).

Periorale dermatitis

Het gebied rondom de mond en soms de zijkant van de neus is rood, bevat ontstekingen, jeukt en ziet er uit als acne. Een dunne rand direct aan de buitengrens van de lippen is niet aangedaan. In de volksmond wordt het ook wel clownseczeem genoemd. Deze aandoening ontstaat door gebruik van cosmetica waar men gevoelig voor is.

Zaken die acne verergeren

Er zijn een aantal zaken die in meerdere of mindere mate de acne mogelijk kunnen verergeren, deze heb ik hieronder vermeld. Dit is natuurlijk afhankelijk van de individuele gevoeligheid en de hoeveelheid waaraan je blootgesteld wordt.

  • Seizoen - In de zomer is acne vaak minder erg dan in de winter, waarschijnlijk omdat zonlicht een positief effect heeft. Van de andere kant krijgt juist 1/5 van de patiënten meer last van acne indien ze veel aan zonlicht en warmte worden blootgesteld.
  • Verandering van seizoen - Kan mogelijk ook acne verergeren.
  • Hormonen - Rondom de menstruatie en zwangerschap kan de acne verergeren. Bepaalde anticonceptie pillen kunnen ook acne veroorzaken. Het is echter geen vaststaand gegeven, niet alle vrouwen krijgen namelijk last van acne rondom de menstruatie.
  • Pulken en uitknijpen - Door de acne te proberen uit te drukken kan je de bacteriën verspreiden naar de directe omgeving en andere plekken op je gezicht. Ook kan je de acne verergeren omdat de omliggende gebieden ook geïrriteerd raken en gaan ontsteken. Van oppervlakkige acne krijg je geen littekens maar van uitknijpen wel, soms zie je de littekens pas op latere leeftijd (na je 50ste).
  • Stress - Door stress wordt meer van het hormoon testosteron geproduceerd. Dit vergroot de kans op acne. Mogelijk dat je door stress ook meer gaat pulken aan de puistjes waardoor de ontstekingen erger worden.
  • Anabole steroïden - Jongeren die anabole steroïden gebruiken kunnen meer last krijgen van acne.
  • Drugs - Sommige drugs kunnen mogelijk meer acne veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan cocaïne, marihuana, speed.
  • Make-up/cosmetica - Sommige make-up en andere producten die je op de huid smeert verstoppen de poriën waardoor de kans op acne vergroot. Denk ook aanbepaalde shampoos, conditioners, foundations, lipstick en lippenbalsem. Het is raar maar waar: soms kan zelfs bepaalde tandpasta acne rondom de mond veroorzaken. Gebruik wat cosmetica betreft alleen producten op waterbasis, producten op oliebasis moet je vermijden.
  • Vochtig klimaat - Door het vochtige klimaat zwelt de huid waardoor de poriën eerder dicht gaan zitten.
  • Druk en wrijving - Druk en wrijving (denk aan kleding, gezichtsmaskers, petjes, etc.) kan acne verergeren.
  • Bepaalde stoffen in de lucht - Bepaalde oliën en chemicaliën die in de lucht zweven kunnen de huid irriteren en ontstekingen verergeren. Denk bijvoorbeeld aan frituurolie, spuitverf, teer voor weg- of dakbedekking.
  • Voedsel - Volgens veel bronnen heeft voedsel in het algemeen weinig invloed op acne (andere bronnen weerspreken dit zoals hieronder te lezen valt). Misschien dat je gevoelig bent voor een bepaald soort voedsel, dat kan je eventueel te weten komen door te elimineren. Ook iets waarbij nauwelijks stil wordt gestaan: sap van mango’s kan soms ook irriteren, dus als je dat veel eet kan je kijken of dit mogelijk een oorzaak kan zijn door een tijdje geen mango’s te eten.
  • Jodium - Jodium wordt snel via het bloed door de poriën afgescheiden. Daar irriteert het de huid waardoor ontstekingen kunnen ontstaan. Om echt klachten te krijgen moet wel veel jodium worden ingenomen. Bronnen van jodium zijn onder andere: zout, zeevoedsel, zuivelproducten, bepaalde groenten (asperges, ui, broccoli, spruitjes, etc.).
  • Medicatie - Bepaalde soorten medicatie (waaronder ook medicatie tegen acne!) kan de acne (op den duur) verergeren. Denk ook aan bepaalde corticosteroïden, steroïden, medicatie voor bepaalde ziekten (depressie, epilepsie, tuberculose), prednison, cyclosporine en hallogenen.
  • Vitaminen - Hoge dosissen van vitamine B12 kunnen ook acne klachten opleveren. Wat betreft vitamines werkt vitamina A juist heel goed voor de huid maar het is bekend dat grote dosissen juist schadelijk voor het lichaam zijn. Dus let daarmee op.

Mythen over acne

Enkele mythen over acne:

  • Van bepaald eten (bijvoorbeeld pizza, varkensvlees, chocola, friet, fastfood of mayonaise) krijg je acne. Vet eten is over het algemeen niet goed voor de gezondheid en het kan zijn dat sommige mensen meer of minder gevoelig zijn voor bepaald voedsel. Maar over het algemeen heeft voedsel niets te maken met het krijgen van acne.
  • Acne krijg je door vitaminetekort. Dit is niet waar.
  • Acne ontstaat door slechte hygiëne. Dit is niet waar omdat je ook acne kunt krijgen als je heel erg hygiënisch bent. Van de andere kant kan onhygiënisch zijn de acne verergeren. Ook is het niet zo dat je door vuil acne krijgt.
  • Acne is niet erfelijk (misschien met uitzondering van heel ernstige acne).
  • Zweet veroorzaakt geen acne. Dus je hoeft niet bang te zijn dat als je niet op tijd doucht je puistjes krijgt. Teveel wassen kan zelfs de huid uitdrogen en gaan irriteren.
  • Stress heeft geen directe rol wat betreft het veroorzaken van puistjes. Het is niet zo dat acne altijd veroorzaakt wordt door stress. Wel kan stress ervoor zorgen dat je meer eraan pulkt, waardoor ze ernstiger worden. En door hormonen die worden aangemaakt als je stress hebt kan bestaande acne verergeren.
  • Acne onstaat ook niet door teveel masturbatie. Waarschijnlijk wordt dit argument gebruikt om mensen aan te sporen tot 'zedelijk gedrag' maar er is geen bewijs voor gevonden.

Wat kan ik zelf aan acne doen?

Er zijn een paar dingen die je zelf kan doen om acneklachten te verminderen of onder controle te brengen. Zoals gezegd blijft het bij onder controle houden, maar zijn het geen maatregelen die de oorzaak bij de wortel aanpakken.

  • Ga niet aan de puistjes pulken of probeer ze uit te knijpen. Daarmee maak je de klachten alleen maar erger.
  • Vaak het gezicht wassen blijkt weinig nut te hebben, ook niet als je dat met antibacteriële zepen doet. Je gezicht ziet er wel minder vettig uit maar het helpt niet om de bacteriën in de poriën te bestrijden of de hoeveelheid olie die afgescheiden wordt te beperken. Teveel wassen kan averechts werken omdat de huid sneller geïrriteerd raakt omdat deze te droog wordt.
  • Met behulp van warme vochtige kompressen worden de comedonen zacht. Daarna kan je ze makkelijker verwijderen. Iemand die er verstand van heeft kan de comedonen verwijderen of tonen hoe ze verwijderd moeten worden.
  • Ga niet aan de puistjes pulken of probeer ze uit te knijpen. Daarmee maak je de klachten alleen maar erger.
  • Er zijn maskers, lotions en crèmes die de poriën open houden, de bovenste huidlaag schoon houden en overtollig talk weg halen.
  • Eet meer producten met vitamine A. Dit is goed voor de huid. Let er wel op dat je niet teveel van deze vitamine binnen krijgt aangezien te hoge dosissen gevaarlijk zijn.
  • Regelmatig bezoek aan een schoonheidsspecialist kan ook helpen.

Reguliere behandeling van acne

De behandeling door de reguliere geneeskunde is afhankelijk van de ernst van de klachten. Aangezien sommige maatregelen en behandelingen mogelijk bijwerkingen kunnen veroorzaken is het belangrijk om dit op tijd te melden bij de behandelaar. Acne is geen klacht waarvoor je dringende medische hulp nodig hebt (behalve de zeldzame vorm acne fulminans, deze vorm gaat gepaard met zogenaamde klachten die in het hele lichaam zitten zoals gewrichts- & spierpijn, algehele malaise, koorts, etc.).

  • Antibiotica - Deze kan op de huid worden aangebracht of oraal worden ingenomen. Deze moet maanden of jaren worden ingenomen wil de acne onder controle worden gehouden. Als men stopt komt de acne vaak weer terug. Probleem is dat meisjes in de puberteit door het langdurig gebruik ook last kunnen krijgen van vaginale schimmelinfecties. Hiervoor is dan weer andere medicatie nodig.
  • Zonlicht - Zonlicht kan verbetering geven. Echter als je de antibiotica tretinoïne gebruikt dan kan de huid gevoeliger worden voor zonlicht en daardoor sneller irriteren.
  • Andere zalven en crèmes - Er zijn ook crèmes (op basis van benzoylperoxide, zwavel en/of resorcine) die gebruikt kunnen worden. Dit heeft echter als mogelijk nadeel dat de huid droog wordt en branderig aanvoelt. Bij sommige mensen ontstaat overgevoeligheid.
  • De pil - Als de acne duidelijk verband heeft met de menstruatie kan een andere anticonceptie pil ook baat hebben. Effect zie je over het algemeen echter pas na 4-6 maanden en vaak is het effect matig.
  • Isotretinoïne - Dit is een geneesmiddel dat gebruikt wordt bij ernstige vormen van acne. Het vermindert talgproductie, stopt het ontstaan van nieuwe puistjes of mee-eters en remt de infectie. Het is een zeer effectief middel dat echter nogal wat mogelijke bijwerkingen kent: schade aan de foetus, gewricht- en spierpijn, leverklachten, droge ogen (waardoor deze geïrriteerd raken), overgevoeligheid voor de zon, hoger vet- en cholesterolgehalte in het bloed, schrale lippen, droge huid aan binnenkant van de penis of vagina. Bloedonderzoek is noodzakelijk om ernstige klachten te kunnen voorkomen.
  • Corticosteroïd injecties - Deze injecties worden wel eens in abcessen of cysten gestoken.
  • Drainage - Abcessen of cysten worden wel eens geopend om het vocht te kunnen laten afvloeien.
  • Dermabrasie - Een methode om kleine littekens op de huid weg te halen (door te ‘schuren’). Dit is dus meer een middel om de gevolgen van acne te behandelen dan de acne zelf.

Klassieke homeopathie en acne

Het lijkt een vreemde vraag maar in eerste instantie moet natuurlijk gekeken worden of deze klacht wel behandeld moet worden. Bij minder ernstige vormen van acne tijdens de puberteit die weinig vervelende gevolgen hebben voor de patiënt is natuurlijk geen behandeling nodig. Soms komt het voor dat mensen zich ervan bewust moeten worden dat het er nu eenmaal bij hoort. Bij ernstige vormen van acne, acne na de puberteit en/of acne die een behoorlijke impact heeft moet natuurlijk wel behandeld worden.

In eerste instantie is het dan van belang om te weten waardoor de klacht mogelijk veroorzaakt wordt. Werkt iemand bijvoorbeeld in een omgeving waarbij veel olie in de lucht hangt dan is behandeling moeilijk omdat de patiënt dagelijks bloot wordt gesteld aan factoren die acne veroorzaken. Of een ander voorbeeld: mensen die een lichte vorm van acne hebben ten gevolge van medicatie. Wel is het mogelijk om de gevoeligheid voor acne proberen te verminderen maar kans op succes is natuurlijk minder groot. Als er geen oorzaak is die de acne in stand houdt dan is de kans op succes veel groter.

Over het algemeen is acne goed te behandelen met homeopathie. Omdat acne vaak heel algemeen is en er meestal nauwelijks symptomen zijn die echt typisch of individueel zijn wordt vaak eerder een goed middel gevonden aan de hand van andere typische eigenschappen en kenmerken. Op die manier wordt gezocht naar een middel dat als het ware acne (in zijn algemeenheid) kan bestrijden maar ook voldoet aan de andere kenmerken van de patiënt.

In het repertorium dat door veel homeopaten gebruikt wordt (Synthesis 9.1) staan meer dan 150 middelen tegen acne vermeld. Elk van deze middelen onderscheidt zich van andere middelen door combinaties van verschillende symptomen. Zo past een gedeelte van deze middelen bij kouwelijke, warmbloedige of temperatuur neutrale mensen. Andere middelen zijn geschikt voor mensen met acne én maagklachten terwijl andere weer acne én bepaalde psychische problemen hebben.

Zoals gezegd zijn de acne klachten op zichzelf zelden een aanwijzing voor het juiste middel omdat ze te algemeen zijn. In enkele gevallen zijn de acne klachten wel heel karakteristiek en typisch. Denk bijvoorbeeld aan ernstige vormen van acne waarbij de abcessen elkaar altijd opvolgen (dus niet tegelijk aanwezig zijn), dit is een sterke aanwijzing voor 3 middelen (Natrium Phosphoricum, Silicea terra of Sulphur). Of acne die duidelijk erger wordt door het eten van kaas (Nux Vomica) of erger wordt in koud en nat weer (Bellis Perennis).

Onderstaande voorbeelden zijn bedoeld ter illustratie van de homeopathische werkwijze. De genoemde middelen zijn niet de enige middelen voor de genoemde klachten. Ook indien u zich herkent in de klachten kan het toch zijn dat een ander middel beter bij u past omdat de voorbeelden slechts korte samenvattingen zijn. Het innemen van een middel zonder advies van een bekwaam homeopaat valt onder de eigen verantwoording en leidt tot onnodige kosten, teleurstelling en mogelijk meer klachten. Een bekwaam homeopaat kan tevens beter inschatten welke potentie en dosering u nodig heeft, kortom deze kan u beter begeleiden.

Voorbeeld van behandeling van acne met klassieke homeopathie

Een patiënte vraagt om homeopathische hulp vanwege acne. Tijdens de puberteit heeft ze gewoon last gehad van acne zoals elke puber maar dat is voorbij gegaan op den duur. Enkele jaren na de puberteit kwamen er weer puistjes in haar gezicht nadat ze voor een reis naar het buitenland een vaccinatie heeft moeten halen. De acne zit vooral op de neus en minder op de kin of het voorhoofd. De puistjes laten heel kleine littekentjes na. Soms heeft ze erg grote puisten die pus bevatten.

Behalve de acne klachten heeft de patiënte ook last van constipatie en heeft ze snel last van verkoudheid e.d. Ze heeft geen goede weerstand.

Qua lichaamsbouw is het een fijngebouwde persoon. Ze houdt van opgeruimdheid en orde. Ze heeft het eerder koud dan warm. Haar nagels scheuren snel in.

De combinatie van klachten: klachten na een vaccinatie, acne (vooral op en rond de neus) die littekens achter laat, constipatie, kouwelijk, ordelijk en lage weerstand passen bij het middel Silicea Terra. Dit middel helpt tegen de acne, constipatie en lage weerstand.

Homeopaat bij u in de buurt

Mocht u op zoek willen gaan naar een homeopaat om uw klachten te behandelen dan zijn deze tips om een bekwame homeopaat te herkennen mogelijk interessant.

Bespreking tijdens radioprogramma 'Nens in de middag'

Klik hier om gesprek te beluisteren

Beoordeling

Hier kunt u uw mening over het artikel geven. Indien u aangeeft waarom u positief of negatief oordeelt kan ik hiermee rekening houden zodat ik het artikel eventueel kan aanpassen.

Uw beoordeling

Eventuele opmerkingen:

Eventueel uw email:

Anti-spam: hoeveel is 5+6?

   

Bronnen en interessante links


Met betrekking tot het gebruik van deze informatie zijn er een aantal dingen die belangrijk zijn om te weten. Deze informatie vindt u via deze link.

 

 

Nieuws

Copyright 2012-2024 Klassieke Homeopathie Rob Willemse - webdesign Lutra Design